#65 Odpowiedzialność karna za „kręcenie” liczników samochodowych – nowelizacja przepisów!

Odpowiedzialność karna za „kręcenie” liczników samochodowych – nowelizacja przepisów!
W dniu 25 kwietnia Prezydent Andrzej Duda podpisał m.in. ustawę z dnia 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy – Kodeks karny.
Najważniejsza zmiana, postulowana od dawna, to penalizacja wprost czynu polegającego na zmianie wskazań drogomierza pojazdu mechanicznego, a także ingerencji w prawidłowość pomiaru drogomierza.
Art. 306a.
§ 1. Kto zmienia wskazanie drogomierza pojazdu mechanicznego lub ingeruje w prawidłowość jego pomiaru,
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§2. Tej samej karze podlega, kto zleca innej osobie wykonanie czynu, o którym mowa w § 1.
§3. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu określonego w § 1 lub 2,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Co ciekawe literalna wykładnia przywołanego przepisu prowadzi do wniosku, iż odpowiedzialność karna została przewidziana tylko za ingerencję w stan licznika oraz prawidłowość jego pomiaru. Penalizacja nie obejmuje zmiany drogomierza na inny.
Niezwykle ważny jest § 2 cytowanego art. 306a Kodeksu karnego, zgodnie z którym odpowiedzialności karnej podlega również ten, kto zleca innej osobie wykonanie czynu polegającego na zmianie wskazań drogomierza lub ingerencji w prawidłowość jego pomiaru.
Z kolei zmiany wprowadzone do ustawy Prawo o ruchu drogowym mają przede wszystkim ograniczyć proceder polegający na oferowaniu usługi korekty wskazań drogomierza poprzez dodanie art. 81a i art. 81b do ustawy o następującej treści:
Art. 81a. Wymiana drogomierza jest dopuszczalna, gdy drogomierz nie odmierza przebiegu pojazdu w sytuacji, w której ze względu na przeznaczenie drogomierza powinien ten przebieg odmierzać lub gdy jest konieczna wymiana elementu pojazdu, z którym drogomierz jest nierozerwalnie związany. Wymiana drogomierza może nastąpić tylko na drogomierz sprawny i właściwy dla danego typu pojazdu.
Art. 81b. 1. Właściciel lub posiadacz pojazdu, pojazdu wolnobieżnego, pojazdu wolnobieżnego wchodzącego w skład kolejki turystycznej lub motoroweru, także niezarejestrowanego, który dokonał wymiany drogomierza, jest obowiązany w terminie 14 dni od dnia wymiany tego drogomierza przedstawić pojazd w stacji kontroli pojazdów w celu dokonania odczytu wskazania drogomierza, o którym mowa w art. 81a zdanie drugie, wraz z jednostką miary. Przepis art. 81 ust. 13 stosuje się odpowiednio.
- Niedotrzymanie terminu, o którym mowa w ust. 1, nie stanowi podstawy odmowy przez stację kontroli pojazdów dokonania odczytu wskazania drogomierza wraz z jednostką miary.
- Warunkiem dokonania odczytu, o którym mowa w ust. 1, jest uiszczenie przez właściciela lub posiadacza pojazdu opłaty za dokonanie odczytu wskazania drogomierza wraz z jednostką miary oraz opłaty ewidencyjnej.
- Maksymalna wysokość opłaty za dokonanie odczytu wskazania drogomierza wraz z jednostką miary nie może przekroczyć 100 zł. Opłata stanowi przychód przedsiębiorcy prowadzącego stację kontroli pojazdów.
- Czynność, o której mowa w ust. 1, przeprowadza się po złożeniu diagnoście przez właściciela lub posiadacza pojazdu pisemnego oświadczenia o wymianie drogomierza, sporządzonego na urzędowym formularzu. Oświadczenie zawiera:
1) imię i nazwisko składającego oświadczenie;
2) numer PESEL składającego oświadczenie, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL – serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które wydało ten dokument;
3) adres zamieszkania składającego oświadczenie;
4) dane identyfikujące pojazd;
5) datę i przyczynę wymiany drogomierza;
6) oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia;
7) klauzulę o treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”;
8) czytelny podpis składającego oświadczenie.
- Oświadczenie, o którym mowa w ust. 5, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Klauzula, o której mowa w ust. 5 pkt 7, zastępuje pouczenie o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
- Datę i przyczynę wymiany drogomierza stwierdza, na podstawie oświadczenia, o którym mowa w ust. 5, uprawniony diagnosta zatrudniony w stacji kontroli pojazdów.
- Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór urzędowego formularza oświadczenia właściciela lub posiadacza pojazdu o wymianie drogomierza, mając na uwadze rzetelne dokumentowanie czynności związanych z wymianą drogomierza;
2) organ zobowiązany do przechowywania oświadczenia, o którym mowa w ust. 5, oraz sposób przekazywania tego oświadczenia, mając na uwadze znaczenie tego dokumentu dla gromadzonych informacji o pojeździe.
- Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia szczegółowe czynności uprawnionych diagnostów związane z dokonaniem odczytu wskazania drogomierza wraz z jednostką miary oraz wysokość opłaty za dokonanie odczytu wskazania drogomierza wraz z jednostką miary, mając na uwadze konieczność zapewnienia jednolitej procedury w zakresie dokonywania odczytu wskazania drogomierza wraz z jednostką miary, rzetelnego dokumentowania czynności związanych z wymianą drogomierza oraz koszty tych czynności, w tym niezbędny nakład pracy, a także zasady proporcjonalności opłat.”;
Co istotne słowo „drogomierz” nie uzyskało jakiegoś konkretnego znaczenia, w szczególności poprzez opisanie jego znaczenia w definicji w słowniku wyrażeń danej ustawy, a tym samym wciąż będzie tylko urządzeniem służącym do pomiaru odległości.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2020 roku, za wyjątkiem nowelizacji Kodeksu karnego, która wchodzi w życie w terminie 14 dni od ogłoszenia.
Źródło:
1) http://orka.sejm.gov.pl/proc8.nsf/ustawy/2878_u.htm
2) https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,1389,prezydent-podpisal-ustawy.html