Kierowca ma obowiązek zwolnić przed przejściem dla pieszych

Kierowca, widząc pieszego zbliżającego się do przejścia dla pieszych, a w szczególności widząc pieszego stojącego przy nim, który oczekuje na możliwość przejścia, ma obowiązek zwolnić – wyrok WSA.
Cała sytuacja była związana z egzaminem na prawo jazdy, który został unieważniony z tego powodu, iż egzaminowana widząc grupę ludzi oczekujących na przejście przy przejściu dla pieszych, postanowiła zatrzymać pojazd egzaminacyjny przed przejściem, czym umożliwiła skorzystanie z przejścia dla pieszych przez te osoby. Po czym przy ponownej okazji egzaminowana chciała przepuścić kolejną osobę, lecz piesza zmieniła zdanie, a w tym samym momencie przez przejście dla pieszych przebiegło dziecko. Takie zachowanie nie spodobało się egzaminatorowi, który postanowił oblać egzaminowaną.
Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który oddalił skargę egzaminatora, a swoje stanowisko uzasadnił w sposób następujący: „W sytuacji zatem konfliktu oceny zachowania co do zasady stanowiącego wykroczenie drogowe (stosownie do art. 49 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym), z indywidualnym charakterem konkretnej sytuacji na drodze w pobliżu przejścia dla pieszych, która może determinować obowiązek zastosowania zasady ograniczonego zaufania, taki przypadek wymaga pełnej analizy potencjalnych zachowań uczestników ruchu drogowego i ich skutków. Zasada ograniczonego zaufania ma charakter szczególny, jest bowiem w drodze interpretacji wywodzona z ogólnie sformułowanego art. 4 ustawy o ruchu drogowym odnoszącego się do zachowania na drodze. Zawierają ją wszystkie kodeksy drogowe, które zobowiązują do zachowania należytej ostrożności, nieprzekraczania granic dopuszczalnego ryzyka oraz uwzględnienia możliwości pojawienia się zdarzeń nieprzewidzianych. Zasada safety first pełni rolę fundamentalną w ruchu drogowym. Musi też uwzględniać zmieniające się zasady zachowania na drodze.
Przyjąć należy, że zasada ograniczonego zaufania występuje we wzajemnym powiązaniu z zasadą ostrożności. Wyprowadzając bowiem logicznie nie ograniczenie zaufania w pewnych okolicznościach faktycznych oznacza de facto również, że nie zachowano się ostrożnie. Należy również podkreślić, że ,,przekroczenie przepisów przez innego użytkownika drogi zwalnia, zgodnie z zasadą ograniczonego zaufania, osobę przestrzegającą przepisów od odpowiedzialności wtedy m.in., gdy dostrzegając to przekroczenie zrobiła wszystko, co było możliwe w danej sytuacji, aby zaistniałemu niebezpieczeństwu przeciwdziałać” (wyrok SN z 19 czerwca 1996 r., sygn. II KKN 33/96, R.A. Stefański. ,,Przestępstwa i wykroczenia drogowe w orzecznictwie Sądu Najwyższego (1970-1996), Warszawa 1997, poz. 327).
Określenie przez skarżącego zachowania egzaminowanej, która w warunkach nie zagrażających innym uczestnikom ruchu drogowego, zatrzymała pojazd, aby umożliwić przejście pieszym przez jezdnię w miejscu do tego wyznaczonym, jako należącego jedynie do ocen związanych z kulturą jazdy, a zatem nie podlegającego ocenie prawnej co do powinności uczestników ruchu, nie znajduje uzasadnienia w obowiązujących przepisach prawnych.
Wyrażone przez skarżącego zapatrywanie co do zmarginalizowania, w kontekście zasad ruchu drogowego, zachowania skarżącej, nie stanowi właściwej oraz rzetelnej oceny. Trzeba bowiem odróżnić od strony normatywnej, to że w sytuacji, gdy na przejściu dla pieszych nie ma pieszych, a nawet także wtedy, gdy piesi zatrzymali się przed przejściem, kierowca pojazdu zbliżającego się do takiego przejścia ma pierwszeństwo przed pieszymi (zob. art. 26 ust. 1 w zw. z art. 13 ust.1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym), od nałożonego na tego kierowcę obowiązku zachowania szczególnej ostrożności w sytuacji zbliżania się do tego przejścia. Jest oczywiste, że nałożony w art. 26 ust. 1 u.p.d. w zw. z art. 2 pkt 22 u.p.d. na kierującego pojazdem, który zbliża się do przejścia dla pieszych, obowiązek zachowania szczególnej ostrożności winien być postrzegany także jako polegający na zwiększeniu uwagi nie tylko co do zachowania pieszych znajdujących się przed przejściem dla pieszych lub w jego najbliższej okolicy, ale także w odniesieniu do innych uczestników ruchu drogowego, których postąpienia mogą w sposób istotny wpłynąć na podjęcie przez pieszych zachowań sprzecznych z obowiązującymi zasadami bezpieczeństwa w ruchu drogowym (por. wyrok SN z 16.10.2012 r., sygn. akt V KK 423/11).”
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 24 maja 2017 roku w sprawie o sygnaturze akt II SA/Bd 175/17
Źródło: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/273CA6CE57
https://www.youtube.com/channel/UCpaZQTkYFBdgZXyqSCAN7VQ